Waarom thuisonderwijs werkt

Eergisteren schreef Ellinor Peterson wederom een interessant stuk over het congres dat zij op dit moment bijwoont. Waarom thuisonderwijs werkt is haar verslag van een lezing door Dr. Gordon Neufeld, ontwikkelingspsycholoog uit Vancouver. Wegens grote interesse in haar vorige logje, heb ik het hele verslag vertaald (pdf). Enkele fragmenten met mijn eigen commentaar staan hieronder.

Dr. Gordon Neufeld begon met te presenteren wat het is dat we willen dat kinderen leren om volwassen, goed aangepaste burgers te worden. Vervolgens verklaarde hij waarom het gunstiger is om deze zaken te ontwikkelen in een thuismilieu, dan in een schoolmilieu.

Thuisonderwezen kinderen brengen minder tijd door met studeren, maar scoren beter op gestandaardiseerde testen. Ook zijn ze gemotiveerde leerlingen, tonen grotere rijpheid, hebben minder gedragsproblemen, zijn socialer, en hebben een hogere zelfwaarde.

Dit is een korte samenvatting van wat ik zelf de afgelopen maanden over thuisonderwijs geleerd heb. In eerste instantie misschien contra-intuïtief, maar hoe meer ik erover nadenk en de vele wetenschappelijke onderzoeken erover lees, hoe logischer ik het vind.

Er bestaan bepaalde mythen rond thuisonderwezen kinderen – dat ze sociaal onaangepast worden, dat school democratie voedt, dat cultuur wordt overgebracht door juiste exponentie, die door scholen gevormd wordt, en als kinderen omgaan met “gelijken” dan leidt dat tot socialisering.

Als men zichzelf kan zien als afzonderlijk en zelfstandig, kan men anderen ook op die manier zien. Het is niet zinvol om te benadrukken dat iedereen gelijk is, want dat zijn we niet.

Door alle kinderen van dezelfde leeftijd bij elkaar in een klas te zetten, benadruk je  gelijkheid, in plaats van verscheidenheid te leren waarderen. Ik vraag me al heel lang af wat het nut is van het kunstmatig vormen van zo’n homogene groep. Op welke manier bereidt dat kinderen voor op de rest van het leven?

Er is veel te zeggen voor thuisonderwijs of andere vormen van onderwijs dan ons klassieke model. Tegelijkertijd heerst in Europa de tendens dat overheden steeds meer beslissen over het onderwijs, en ouders steeds minder keuzevrijheid hebben. In veel landen worden de mogelijkheden tot het geven van thuisonderwijs steeds verder ingeperkt. Ik hoop van harte dat deze trend omkeert.

24 gedachten over “Waarom thuisonderwijs werkt

  1. Ik vind het een lastig onderwerp.
    Voor mijn oudste was thuisonderwijs waarschijnlijk niet goed geweest maar ik heb ook een kind dat het heel goed gedaan zou hebben/zou doen op thuisonderwijs.
    De basisschoolkinderen hier thuis zitten in gemengde klassen qua leeftijd.Oudste zit al op middelbaar, jongste is nog te jong voor school.
    Ook ben ik er van overtuigd dat kinderen niet socialer worden van school (onderzoeken bevestigen dat ook).
    Toch ben ik geen voorstander van massaal thuisonderwijs geven.
    Niet alle ouders kunnen dat aan en wie bepaald er dan of je er wel of niet geschikt voor bent en wat moet een kind uiteindelijk kunnen en kennen?
    Goede vriendin van ons was nanny in de USA en schrok zich rot van het lage niveau van veel van de thuisonderwezen kinderen die ze meemaakte.
    Heb me er twee jaar geleden flink in verdiept maar kreeg het niet geregeld voor het kind in kwestie.

    • Het is zeker een lastig onderwerp; er komt zo veel bij kijken! Ik vind ook absoluut niet dat iedereen thuisonderwijs moet gaan geven. Zoals je al schreef, niet elk kind past binnen thuisonderwijs, net zoals niet ieder kind in een schoolsysteem past. Ik vind vooral dat ouders meer keuzevrijheid moeten hebben, en daar ontbreekt het zowel in Zweden als in Nederland aan.
      Ik denk ook dat een vorm van kwaliteitscontrole goed is. Het is een enorme verantwoordelijkheid. Hoe die controle eruit zou moeten zien, dat weet ik niet. Ik weet (nog) te weinig over thuisonderwijs om daar een mening over te geven, vind ik.
      Jammer dat je het thuisonderwijs niet geregeld kreeg. Kwam dat door de regelgeving in Nederland? (Ik neem aan dat je in Nederland woont?) Als ik het goed begrepen heb, mag je in Nederland in principe thuisonderwijs geven op basis van religieuze of filosofische overtuigingen. Maar als je al kinderen hebt die naar school gaan, mag je niet een ander kind thuisonderwijs geven, want dan gaat het niet over je levensovertuiging. Een hele vreemde regel, vind ik. Was dat het geval bij jou?

      Jasmijn

      • Wij wonen inderdaad in Nederland en hadden al kinderen op school.
        De leerplicht inspectie in onze woonplaats is erg lastig en weigert om buiten de bestaande hokjes te denken.
        Daarbij is het niet zo dat wij tot een geloofsstroming behoren die niet vertegenwoordigt is binnen het onderwijs(zoals bijv. Mormonen).

  2. en het contact dan met leeftijdgenootjes dat moeten ze dan missen!
    nee het lijkt mij tien keer niks thuisonderwijs.

    • Het contact met leeftijdsgenoten hoeven ze niet te missen, het wordt alleen anders en minder vaak. Ik geloof dat een kind het niet per se nodig heeft om 6 uur per dag met 25 (exacte) leeftijdsgenoten in een klas te zitten. Er zijn veel andere manieren om met leeftijdsgenoten om te gaan: sportclub, scouting, neefjes/nichtjes. De thuisonderwijzende gezinnen die ik ken, zijn sociaal en maatschappelijk juist erg actief. En in landen waar het meer voorkomt, zoeken thuisonderwijzers elkaar op.
      Sommige kinderen vinden het heerlijk om naar school te gaan, andere kinderen vinden het vreselijk, om wat voor reden dan ook. Ik denk dat thuisonderwijs voor sommige kinderen en ouders een heel goed alternatief is en ik hoop op meer vrijheid in de keuze daarin.

      Jasmijn

    • Mag ik vragen waarom je denkt dat ze het contact met andere leeftijdsgenootjes moeten missen? Heb je je überhaupt verdiept in thuisonderwijs voor je deze gedachte tikte?
      Onze kinderen hebben nl erg goed contact met oa hun vrienden, maar daarnaast met nog zoveel andere mensen van verschillende leeftijden.

    • Was vanochtend even in de war over wie nu het vorige logje had geschreven over thuisonderwijs, jij of Janneke. Ik dacht Janneke. Ik las het blogje op m’n telefoon en zie nu op de laptop dat het ook door jou geschreven was en zie nu ook jouw reactie op mijn reactie. Ik ga je even mailen, ok?

    • Leuk dat je het interessant vindt, dat vonden wij ook vanaf het moment dat we ermee in aanraking kwamen. Of ik zelf thuisonderwijs gaan geven, weet ik nog niet. Er zijn ontzettend veel dingen die me aanspreken in thuisonderwijs, maar het is ook een grote uitdaging waarvan ik niet weet of ik die aandurf. Gelukkig hebben we nog een paar jaar om na te denken. Wel denken we er nu al goed over na, omdat het mogelijk onze keuze bepaalt waar we gaan wonen. Zweden is niet bepaald een land waar ik thuisonderwijs wil geven (dreiging van boetes en kinderbescherming) en Nederland is ook niet ideaal. We zullen zien wat het wordt. Op dit moment vind ik het vooral leuk om me erin te verdiepen, en daarbij wat meer bekendheid te geven in de hoop dat er wat vooroordelen weggenomen worden. :-)

      Jasmijn

  3. interessant. nu onze oudste buiten de tabbellen blijkt te vallen en de school geen andere oplossing heeft dan een klas overslaan, denk ik er wel eens over. ik ben alleen bang dat ik zelf niet voldoende te bieden heb. rustig uitleggen en geduldig blijven zijn nou niet echt mijn sterkte kanten.. verder gaan ze vooralsnog alle drie met plezier naar school én werk ik 4 dagen, dus het zou nogal een omslag zijn!

    • Wat leuk dat je aan de mogelijkheid denkt. Het lijkt mij ook een enorme investering, zowel financieel als intellectueel. Heb je ook gekeken naar een Leonardoschool, als die in de buurt zit? Ik hoop dat jullie een goede oplossing kunnen vinden!

      Jasmijn

      • de leonardo school zit 40 km verderop, dus dat zou ook stoppen met werken betekenen, dan doe ik het liever zelf denk ik..
        en zoals gezegd, ze gaat nog met plezier naar school. in de komende weken schuift ze door naar de volgende klas, eerst maar eens kijken hoe ze dat oppakt.

        ik heb nooit eerder aan thuisonderwijs gedacht en keek er ook niet echt positief tegenaan, maar het reguliere schoolsysteem kent toch wel veel beperkingen merk ik.

        Een probleem blijft dat wij niet voldoen aan de eisen die de nederlandse wet er voor stelt volgens mij. En we hebben al een probleem met de leerplichtambtenaar omdat we haar na 1,5 jaar kleuteren van school hebben gehaald om een half jaar ornd te reizen. toen was ze dus 5 en dan mag dat niet meer, ook al vond de school het in dit specifieke geval wel een goed idee.

        • Het is een misverstand dat je hoogbegaafd moet zijn om hoogbegaafde kinderen les te kunnen geven (zijn leerkrachten op school ook niet!). Als je thuis les geeft ben je vnl coachend bezig en een bieb heeft heel veel materiaal. Wij geven de kinderen thuis les met een (basis)pakket uit de VS en daarnaast krijgen ze veel andere dingen aangeboden (mn waar het basis-curriculum tekort schiet (zoals onze geschiedenis maar ook andere talen)

          • Dank je voor je reactie margreet. Intellectueel zie ik het probleem ook niet direct, maar eerder in mijn geduld en uitlegvaardigheden. Maar goed, voorlopig niet aan de orde.

            • Er zijn legio mogelijkheden. Ook leerkrachten halen alles uit boeken:) (in diepste wezen). Er zijn veel, heel veel talencursussen bij veel, heel veel aanbieders en ook staat er heel veel op internet (ook aan geluidsbestanden en leermiddelen). Wij zelf gaan veel om met mensen uit Engels-en-Duitstalige landen, leer je zelf weer veel van en de kinderen ook.
              En juist tegenwoordig met internet zijn de mogelijkheden bijna onbeperkt. Je kunt zelfs via skype “taal-leerkrachten” aantrekken die een bepaalde taal als moedertaal hebben..

        • Zo jammer dat de regels vaak zo strikt worden toegepast! Er zijn zo veel individuele gevallen waarbij een poos reizen of thuisonderwijs uitproberen in het belang van het kind is. Gelukkig is thuisonderwijs voor jullie (nog) niet nodig; ik hoop dat het doorschuiven naar de volgende klas bevalt.

  4. Ik vind het soms beangstigend om te zien hoe mensen massaal blijven geloven in de kwaliteit van geinstitutioneerde scholing en de positieve invloed hiervan op kinderen terwijl dit geloof vaak in strijd is met zowel hun eigen ervaring als objectief onderzoek. Gelukkig was op deze blog maar 1 negatief antwoord te lezen, maar ik denk dat het merendeel van Nederland er vanuit gaat dat ons schoolsysteem bedoeld is om kinderen volwassen en sociaal te maken en dat het hier o.h.a. in slaagt, zelfs als hun eigen ervaring uitwijst dat ze eigenlijk niks geleerd hebben in verhouding tot de tijd en energie die ze erin hebben gestoken. Bovendien zou hun eigen ervaring uitwijzen dat ze helemaal niet zulke volwassen, sociale en zelfstandige burgers zijn , maar juist veel infantieler, egocentrischer en afhankelijker dan hun voorouders. Zo is het bewezen dat Amerikanen in de loop van de geschiedenis juist DOMMER zijn geworden met de invoering van geinstitutioneerde scholing volgens de gegevens van toelatingsexamens van het Amerikaanse leger (gegevens die betrouwbaar zijn omdat het niet mogelijk is te sjoemelen met de eisen die aan soldaten gesteld worden omdat deze eisen elk jaar hetzelfde zijn) (zie John Taylor Gatto’s Weapons of Mass Instruction). Ook is het zichtbaar dat mensen steeds minder ”producent” zijn en steeds meer ”consument”. Deze afhankelijke, slaafse consumenten-mentaliteit, waarbij we leven om te werken om te consumeren, wordt op school aangeleerd door de gehele opstelling: een grote groep passieve ”slaven” die klakkeloos over moeten nemen wat het gezag dicteert zelfs als zij niet inzien wat het nut is van deze kennis. Wie anders denkt of niet meewerkt wordt bestraft met lage beoordelingen en zo uitgeschakeld. Hoewel geen enkel kind het verdient om voor altijd het stempel ”dom” te krijgen (VMBO) om voortaan alleen nog maar op jip en janneke niveau informatie te ontvangen en nooit echt iets te leren, verdient ook geen enkel kind het om het stempel ”gemiddeld” (HAVO) of ”net iets meer dan gemiddeld” (VWO) te krijgen. Scholing, hoe goed naieve leraren het ook mogen bedoelen, zijn niet bedoeld om kinderen te laten ontwikkelen en hen iets te leren, maar om de GRENS te bepalen TOT WAAR ze mogen leren. Kinderen op het VWO leren misschien ”iets meer dan gemiddeld” maar ze leren nog steeds WEINIG belangrijke zaken (zoals open source leren, volledig zelfstandig nadenken, kritische vragen stellen ten aanzien van vastgeroeste aannames, een eigen onderneming beginnen etc). Sterker nog, de hiervoor genoemde zaken worden AFGELEERD op school. En DIT alleen DIT is de reden dat hoogbegaafde kinderen zich niet thuis voelen binnen het schoolsysteem. Ze kunnen hun vinger er niet op leggen, maar ze leren er niets fundamenteels. Ook creatieve en zelfstandig nadenkende kinderen kunnen niet goed functioneren binnen een systeem wat bedoeld is om hun creativiteit en kritische vaardigheden af te nemen. Deze kinderen kunnen hun vinger er maar niet opleggen maar proberen gewoon te ontsnappen en worden vaak genoeg geschorst en dermate vernederd dat ze nooit zullen opgroeien tot zelfverzekerde burgers om alle verloren kinderjaren te wreken. Ik daarentegen heb wel mijn VWO afgemaakt en ook universiteit maar ben het nog niet vergeten en ZAL terugkomen en doen wat ik kan om dit schandalige systeem te ondermijnen en ZAL al mijn kinderen homeschoolen en beloof je dat zelfs de ”domsten” van hen meer gezond verstand, eigenwaarde, verantwoordelijkheidsgevoel, zelfvoorzienende vaardigheden, producerende skills en kritische vaardigheden zullen bezitten dan de gemiddelde VWO-leerling (iets wat je volgens mij makkelijk kunt bereiken voor ze 12 jaar zijn ;)) en ook zal ik ze stuk voor stuk helpen om hun EIGEN dromen te verheerlijken in plaats van ze in een systeem te plaatsen waar ze worden opgeleid om de dromen van ANDEREN te helpen verwezenlijken. En ik zal elke hoogopgeleide en elke putjesschepper die ik tegenkomen aanmoedigen om ook de opvoeding en educatie van hun EIGEN kinderen op zich te nemen. Ehm… Amen! Liefs leonie PS. Ik wens alle homeschoolers veel success in hun gevecht tegen de leerplicht gestapo! PS II. Is het niet intrigerend dat Hitler degene was die in 1938 homeschooling in Duitsland heeft verboden en dat Duitsland tot op de dag van vandaag Hitler hierin bevestigd?

Geef een reactie op Floor Reactie annuleren